Chào mừng bạn đến với bài viết chia sẻ kinh nghiệm từ Besimex chuyên gia tư vấn xuất khẩu nông sản và thực phẩm!

Việt Nam có tiềm năng to lớn về nông sản, và việc đưa những sản phẩm chất lượng của chúng ta vươn ra thị trường quốc tế là mục tiêu đầy hứa hẹn. Tuy nhiên, hành trình này không phải lúc nào cũng trải đầy hoa hồng. Bên cạnh những cơ hội, còn có không ít những thử thách, những “điểm vấp” mà nếu không cẩn trọng, doanh nghiệp rất dễ gặp phải lỗi khi xuất khẩu nông sản, dẫn đến những thất bại khi xuất khẩu không đáng có.

Bài viết này không nhằm mục đích “dọa” bạn, mà là để cùng bạn nhìn lại những sai lầm thường gặp trong xuất khẩu nông sản và thực phẩm dựa trên kinh nghiệm xuất khẩu nông sản thực tế. Từ đó, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu cách nhận diện và phòng tránh chúng, giúp cho hành trình mang nông sản Việt ra thế giới của bạn trở nên thuận lợi và thành công hơn.

Hãy cùng bắt đầu nhé!

Để hành trình xuất khẩu suôn sẻ hơn, chúng ta cần nhận diện rõ những rủi ro tiềm ẩn. Dưới đây là những lĩnh vực mà các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản và thực phẩm thường gặp phải sai lầm:

1. Chưa “Hiểu Lòng” Thị Trường Nhập Khẩu: Nghiên Cứu Hời Hợt

Đây là một trong những lỗi khi xuất khẩu nông sản phổ biến nhất nhưng lại gây hậu quả nặng nề nhất. Việc không dành đủ thời gian và nguồn lực để nghiên cứu kỹ thị trường mục tiêu giống như “đi đêm không đèn”.

• “Vấp ngã” thường gặp:
  • Chỉ nhìn vào giá cả mà không tìm hiểu sâu về nhu cầu thực tế, thị hiếu tiêu dùng, hay thậm chí là thói quen sử dụng sản phẩm của người dân nước đó. Ví dụ: Cùng là cà phê, nhưng thị trường này thích rang đậm, thị trường kia lại chuộng vị chua thanh.
  • Không cập nhật các quy định mới về nhập khẩu, tiêu chuẩn chất lượng, yêu cầu về kiểm dịch, an toàn thực phẩm. Các quy định này có thể thay đổi liên tục và rất khác biệt giữa các quốc gia.
  • Bỏ qua việc tìm hiểu về các kênh phân phối, đối thủ cạnh tranh trực tiếp và gián tiếp tại thị trường đó.
• Làm thế nào để hành trình suôn sẻ hơn?
  • Coi trọng công tác nghiên cứu thị trường là yếu tố sống còn. Hãy đầu tư vào các báo cáo thị trường chuyên sâu, tham gia các hội chợ quốc tế, tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia.
  • Thường xuyên cập nhật thông tin về các quy định nhập khẩu thông qua các cơ quan thương mại, đại sứ quán, hoặc các đơn vị tư vấn uy tín.
  • Nghiên cứu kỹ lưỡng về đối thủ để tìm ra điểm khác biệt và lợi thế cạnh tranh cho sản phẩm của mình.

2. Rủi Ro Pháp Lý và Hợp Đồng: “Chữ Nghĩa” Quan Trọng Hơn Bạn Tưởng

Nhiều thất bại khi xuất khẩu xuất phát từ việc lơ là các khía cạnh pháp lý và hợp đồng. Hợp đồng mua bán quốc tế là ràng buộc pháp lý quan trọng nhất, bảo vệ quyền lợi của cả hai bên.

• “Vấp ngã” thường gặp:
  • Đọc lướt hoặc không hiểu rõ các điều khoản trong hợp đồng (Incoterms, điều khoản thanh toán, điều khoản phạt vi phạm, điều khoản giải quyết tranh chấp…).
  • Thiếu sót trong việc chuẩn bị các giấy tờ pháp lý cần thiết theo yêu cầu của cả Việt Nam và nước nhập khẩu.
  • Không lường trước được các rủi ro về tỷ giá hối đoái hoặc các vấn đề liên quan đến thanh toán quốc tế.
• Làm thế nào để hành trình suôn sẻ hơn?
  • Luôn nhờ các chuyên gia pháp lý hoặc những người có nhiều kinh nghiệm xuất khẩu nông sản rà soát kỹ lưỡng hợp đồng trước khi đặt bút ký.
  • Chuẩn bị đầy đủ và chính xác mọi giấy tờ, chứng từ xuất khẩu theo quy định.
  • Tìm hiểu kỹ về các phương thức thanh toán quốc tế an toàn (ví dụ: L/C không hủy ngang) và các công cụ phòng ngừa rủi ro tỷ giá.

3. Logistics và Vận Chuyển: Khi Hàng Hóa “Không Đến Nơi Về Chốn” Hoặc Bị Hỏng

Nông sản và thực phẩm thường là mặt hàng dễ hư hỏng, đòi hỏi quy trình vận chuyển và bảo quản đặc thù. Sai lầm thường gặp trong xuất khẩu liên quan đến logistics có thể gây thiệt hại lớn.

• “Vấp ngã” thường gặp:
  • Lựa chọn phương thức vận chuyển không phù hợp với đặc tính của hàng hóa (ví dụ: vận chuyển đường biển cho hàng tươi sống cần thời gian ngắn).
  • Làm việc với đơn vị vận chuyển thiếu kinh nghiệm hoặc không có đủ năng lực xử lý hàng nông sản.
  • Đóng gói sai quy cách, không đảm bảo điều kiện nhiệt độ, độ ẩm trong suốt quá trình vận chuyển.
• Làm thế nào để hành trình suôn sẻ hơn?
  • Tìm hiểu kỹ về các phương thức vận chuyển và chọn đối tác logistics uy tín, có kinh nghiệm trong ngành nông sản.
  • Tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn đóng gói và bảo quản hàng hóa theo yêu cầu của nhà nhập khẩu và loại hàng.
  • Mua bảo hiểm hàng hóa để giảm thiểu rủi ro khi có sự cố xảy ra trong quá trình vận chuyển.

4. Chất Lượng Sản Phẩm và Tiêu Chuẩn: Yếu Tố Sống Còn Của Uy Tín

Chất lượng là “kim chỉ nam” để thành công trên thị trường quốc tế. Bất kỳ sự “trục trặc” nào về chất lượng cũng có thể dẫn đến thất bại khi xuất khẩu và làm mất đi sự tin tưởng của đối tác.

• “Vấp ngã” thường gặp:
  • Chất lượng sản phẩm không đồng đều giữa các lô hàng, không đảm bảo đúng mẫu mã hoặc tiêu chuẩn đã cam kết.
  • Không đáp ứng được các tiêu chuẩn chất lượng bắt buộc của thị trường nhập khẩu (ví dụ: dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng cho phép).
  • Thiếu các chứng nhận quốc tế cần thiết (ví dụ: GlobalGAP, HACCP, ISO 22000…).
• Làm thế nào để hành trình suôn sẻ hơn?
  • Xây dựng và áp dụng quy trình kiểm soát chất lượng chặt chẽ từ vùng trồng, thu hoạch, chế biến, đóng gói đến vận chuyển.
  • Đầu tư vào công nghệ và quy trình sản xuất hiện đại để đảm bảo chất lượng đồng nhất.
  • Tìm hiểu kỹ các tiêu chuẩn chất lượng và chứng nhận mà thị trường mục tiêu yêu cầu, chủ động tiến hành các thủ tục để đạt được các chứng nhận đó.

5. Đàm Phán và Chăm Sóc Khách Hàng: Xây Dựng Mối Quan Hệ Bền Vững

Xuất khẩu không chỉ là bán hàng một lần, mà là xây dựng mối quan hệ đối tác lâu dài. Những sai lầm thường gặp trong xuất khẩu ở khâu này có thể khiến bạn mất đi những cơ hội hợp tác quý báu.

• “Vấp ngã” thường gặp:
  • Thiếu kỹ năng đàm phán, không hiểu rõ văn hóa kinh doanh của đối tác, dẫn đến khó khăn trong việc đạt được thỏa thuận.
  • Không giữ lời hứa hoặc chậm trễ trong việc phản hồi các yêu cầu của khách hàng.
  • Không chú trọng việc chăm sóc sau bán hàng, bỏ lỡ cơ hội tạo dựng lòng trung thành từ phía nhà nhập khẩu.
• Làm thế nào để hành trình suôn sẻ hơn?
  • Trang bị cho mình và đội ngũ những kỹ năng đàm phán cần thiết, tìm hiểu về văn hóa kinh doanh của đối tác trước khi đàm phán.
  • Luôn minh bạch, trung thực và giữ chữ tín trong mọi cam kết.
  • Xây dựng quy trình chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp, thường xuyên hỏi thăm, lắng nghe phản hồi và giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng, hiệu quả.

Kết luận:

Hành trình xuất khẩu nông sản và thực phẩm ra thế giới đầy tiềm năng nhưng cũng không thiếu những thử thách. Việc nhận diện và học hỏi từ những lỗi khi xuất khẩu nông sản, những sai lầm thường gặp trong xuất khẩu chính là chìa khóa để tránh được những thất bại khi xuất khẩu và tiến gần hơn đến thành công.

Hy vọng rằng những chia sẻ về kinh nghiệm xuất khẩu nông sản trong bài viết này sẽ là cẩm nang hữu ích giúp bạn có sự chuẩn bị tốt nhất. Đừng ngại tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia, các hiệp hội ngành hàng, và học hỏi từ những người đi trước.

Chúc bạn có những đơn hàng thành công và một hành trình xuất khẩu thuận lợi!